فریدون جیرانی
فریدون جیرانی (زاده ۱۳۳۰- کاشمر) کارگردان، فیلمنامهنویس، تهیه‌کننده و مجری و کارشناس فیلم ایرانی است. فیلم‌های وی در گیشه به فروش بالایی دست یافته و اکثرشان جنجالی بوده‌اند.
فعالیت هنری
او با فعالیت خود در تئاتر با بازی در نمایش عصمت در سال ۱۳۵۱ آغاز به کار کرد و در سال ۱۳۵۲ در سینمای آزاد مشهد عضو شد. جیرانی حضور در سینمای حرفه‌ای را در سال ۱۳۶۰ با نوشتن فیلم‌نامه فیلم آفتاب نشین‌ها تجربه کرد. همچنین او در مطبوعات نیز فعالیت دارد. وی فعالیت در مطبوعات را با سردبیری در مجله سینما در سال ۱۳۷۰ آغاز کرد.
از فیلم‌های مهمی که او کارگردانی آن‌ها را به عهده داشته‌است می‌توان به قرمز، شام آخر، صورتی، سالاد فصل، پارک‌وی، سه‌گانه ستاره‌ها، قصه پریا و من مادر هستم و خفه گی اشاره کرد. وی مجری سابق برنامه تلویزیونی هفت است و هم اکنون مشغول ساخت برنامه «سی و پنج» است که هر شنبه شب از وبسایت تی وی نت پخش می‌شود و آرشیو برنامه‌های گذشته در وب سایت فیلم نت قرار دارد.
کارنامه هنری
سینما
| سال | نام فیلم | مسئولیت |
|---|---|---|
| ۱۳۹۷ | آشفتگی | نویسنده،تهیه‌کننده و کارگردان |
| ۱۳۹۵ | خفه‌گی | نویسنده،تهیه‌کننده و کارگردان |
| ۱۳۹۴ | تعبیر وارونه یک رؤیا (سریال) | کارگردان و نویسنده |
| ۱۳۹۲ | خواب زده‌ها | کارگردان |
| ۱۳۸۹ | مسافر بهشت | نویسنده، تهیه‌کننده و کارگردان |
| ۱۳۸۹ | من مادر هستم | کارگردان |
| ۱۳۸۹ | قصه پریا | کارگردان |
| ۱۳۸۷ | مرگ تدریجی یک رؤیا(سریال) | کارگردان |
| ۱۳۸۵ | پارک وی | کارگردان و فیلمنامهنویس |
| ۱۳۸۴ | زاگرس | فیلم‌نامه (کارگردان: محمدعلی نجفی) |
| ستاره‌ها ۱: ستاره می‌شود | کارگردان و فیلمنامهنویس | |
| ستاره‌ها ۲: ستاره است | کارگردان و فیلمنامهنویس | |
| ستاره‌ها ۳: ستاره بود | کارگردان و فیلمنامهنویس | |
| ۱۳۸۳ | سالاد فصل | کارگردان و فیلمنامهنویس |
| ۱۳۸۱ | صورتی | کارگردان و فیلمنامهنویس |
| ۱۳۸۰ | شام آخر | کارگردان و فیلمنامهنویس |
| سفر به فردا | (کارگردان: محمدحسین حقیقی) | |
| ۱۳۷۹ | آب و آتش | کارگردان، فیلمنامهنویس و سرمایه‌گذار |
| ۱۳۷۷ | قرمز | کارگردان و فیلمنامهنویس |
| ۱۳۷۴ | غریبانه | فیلمنامهنویس (کارگردان: احمد امینی) |
| اشک و لبخند | فیلمنامهنویس (کارگردان: شاپور قریب) | |
| ۱۳۷۳ | در کمال خونسردی | فیلمنامهنویس (کارگردان: سیامک شایقی) |
| ۱۳۷۱ | دو همسفر | فیلمنامهنویس (کارگردان: اصغر هاشمی) |
| دو روی سکه | مشاور فیلم‌نامه (کارگردان: محمد متوسلانی) | |
| گریز | فیلمنامهنویس (کارگردان: ناصر مهدی‌پور) | |
| ۱۳۷۰ | نرگس | نورپرداز و مشاور و فیلمنامهنویس (کارگردان: رخشان بنی‌اعتماد) |
| ۱۳۶۹ | در آرزوی ازدواج | فیلمنامهنویس (کارگردان: اصغر هاشمی) |
| ۱۳۶۸ | زیر بام‌های شهر | فیلمنامهنویس (کارگردان: اصغر هاشمی) |
| ۱۳۶۷ | شب حادثه | داستان‌نویس (کارگردان: سیروس الوند) |
| ۱۳۶۶ | پاییزان | (کارگردان: رسول صدرعاملی) |
| صعود | کارگردان | |
| ۱۳۶۵ | تصویر آخر | فیلمنامهنویس (کارگردان: مهدی صباغ‌زاده) |
| دبیرستان | مشاور کارگردان (کارگردان: اکبر صادقی) | |
| ۱۳۶۴ | گمشده | فیلمنامهنویس (کارگردان: مهدی صباغ‌زاده) |
| ۱۳۶۳ | گل‌های داوودی | فیلمنامهنویس (کارگردان: رسول صدرعاملی) |
| ۱۳۶۲ | پرونده | فیلمنامهنویس (کارگردان: مهدی صباغ‌زاده) |
| سناتور | فیلمنامهنویس و دستیار کارگردان (کارگردان: مهدی صباغ‌زاده) | |
| ۱۳۶۱ | رهایی | فیلمنامهنویس (کارگردان: رسول صدرعاملی) |
| ۱۳۶۰ | آفتاب‌نشین‌ها | فیلمنامهنویس (کارگردان: مهدی صباغ‌زاده) |
تلویزیون
تعبیر وارونه یک رؤیا ۱۳۹۴
مرگ تدریجی یک رؤیا (۱۳۸۷ ۱۳۸۵)
جوایز
برنده تندیس حافظ بهترین کارگردانی (خفه گی) دوره نوزدهم جشن دنیای تصویر - سال ۱۳۹۷
نامزد تندیس حافظ بهترین چهره تلویزیوتی (سی و پنج) دوره نوزدهم جشن دنیای تصویر - سال ۱۳۹۷
دهمین فیلم سال (صورتی)، دوره هجدهم انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران - سال ۱۳۸۲
کاندید تندیس زرین بهترین کارگردانی (صورتی)، دوره هفتم جشن خانه سینما - سال ۱۳۸۲
نامزد تندیس زرین بهترین فیلم‌نامه (صورتی)، دوره هفتم جشن خانه سینما - سال ۱۳۸۲
کاندید سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌نامه (صورتی)، دوره بیست و یکم جشنواره فیلم فجر - سال ۱۳۸۱
برنده جایزه بهترین کارگردانی (شام آخر)، بنیاد فیلم موسیقی و هنر آرپا - سال ۲۰۰۳
نامزد هرم طلایی (شام آخر)، جشنواره بین‌المللی فیلم قاهره - سال ۲۰۰۲
دهمین فیلم سال (شام آخر)، دوره هفدهم انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران - سال ۱۳۸۱
نهمین فیلم سال (قرمز)، دوره چهاردهم انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران - سال ۱۳۷۸
نامزد بالن طلایی (قرمز)، جشنواره سه قاره - سال ۱۹۹۹
